Tuinieren

Verticaal tuinieren

Verticaal tuinieren 1
Geschreven door Koen Duindam

Wil je veel groen op je balkon of tuin, maar is die niet zo groot? Maak gebruik van de hoogte en creëer een verticale tuin! Met een mooie groene muur of hek kun je je kleine tuin of balkon in een handomdraai omtoveren tot een paradijs.

Wat is verticaal tuinieren?

In een verticale tuin, ook wel groene muur of levende plantenmuur genoemd, groeien de planten verticaal in plaats van horizontaal in de grond.

Met een verticale tuin kun je planten tegen een muur of schutting laten groeien in plaats van in de grond van je tuin of in een pot op je balkon. Door dit te doen kun je je ruimte optimaal benutten en veel meer planten plaatsen; het ziet er ook erg mooi uit!

In dit artikel gaan we het hebben over de voordelen en mogelijkheden van verticale tuinen.

Soorten verticale tuinen

Je kunt verticale tuinen beplanten met een grote verscheidenheid aan planten. In een verticale tuin kun je planten kiezen op basis van je smaak, omgeving, en doel.

Verticale moestuin

Is je tuin of balkon beperkt in ruimte? Zou je echter graag een moestuin buiten laten groeien? Met verticale moestuinen kun je op een kleine ruimte een verscheidenheid aan eetbare planten kweken. Je kunt hier ook fruit en groenten kweken. Aardbeien, bijvoorbeeld, zijn een goed voorbeeld.

Het oogsten van een verticale moestuin is eenvoudig, omdat je al uw planten vanaf één plaats kunt bereiken. Je kunt de planten die je erin wilt zetten selecteren, net zoals je in een gewone moestuin zou doen. Het is belangrijk om te weten dat veel groenten planten eenjarig zijn en in de winter afsterven.

Verticale kruidentuin

Kruiden, groenten, en vruchten kunnen ook in een verticale tuin gekweekt worden. Kruiden worden bijvoorbeeld vaak in de keuken gebruikt. Je kunt in een verticale kruidentuin een verscheidenheid aan kruiden kweken. Op deze manier hoef je niet te kiezen welke kruiden je wilt kweken. In plaats daarvan kweek je ze allemaal! Je hebt op deze manier altijd verse kruiden tot je beschikking

Verticale siertuin

Er is ook iets moois aan een verticale tuin. Je kunt kiezen uit de mooiste selectie sierplanten om een in het oog springende verticale tuin te maken. Overweeg grassen, varens, kelken, of bloemen. Je kunt ook één soort sierplant kiezen op basis van je smaak. Zo kun je bijvoorbeeld een verticale tuin maken met bloembakken en een verticale vlinder- of bijentuin. Natuurlijk kun je altijd verschillende soorten planten mengen.

Verticale tuin voor buiten

Veel planten kunnen gebruikt worden in verticale tuinen voor buiten. Verticale tuinen kunnen ingedeeld worden als siertuin of als functionele tuin. Een verticale moestuin kan je ook van voedsel voorzien.

Verticale binnentuin

Je kunt het hele jaar door genieten van verticale binnentuinen. Je hoeft ze niet in alle weersomstandigheden te onderhouden, want je loopt er elke dag langs. Bovendien kun je verticale tuinen zowel binnen als buiten houden. In het geval van kruiden, bijvoorbeeld, kun je zowel binnen als buiten een verticale tuin maken.

Kamerplanten of vetplanten zijn de meest voorkomende planten voor verticale tuinen binnenshuis. Deze kamerplanten kunnen op allerlei manieren gebruikt worden.

Je kunt een jungle-uitstraling creëren met klimplanten, hangplanten, en varens. Met vetplanten kun je een woestijnlook creëren.

Je kunt je verticale tuin ook functioneel maken, behalve als decoratie. Je kunt bijvoorbeeld kruiden gebruiken om een verticale tuin in je keuken te maken. Daardoor kun je het hele jaar door tijdens het koken genieten van verse kruiden.

De voordelen van verticale tuin binnen
  • De kosten van een muur hoeven niet hoog te zijn. Met een iets groter budget kun je wat kopen en iets in elkaar knutselen.
  • Het isolerende effect van een verticale tuin of een groen dak bespaart energie.
  • In tegenstelling tot een horizontale tuin, hoef je niet te bukken.
  • De verbinding met de natuur brengt ontspanning door plantenwanden. Schiphol, bijvoorbeeld, gebruikt ze om passagiers te ontspannen
  • Het geluid wordt er door gedempt.
  • Zelfs kleine ruimtes kunnen groen worden; denk aan balkons of ommuurde binnenplaatsen.
  • Een verticale tuin in een huis verbetert de luchtkwaliteit en vermindert de ecologische voetafdruk van het huis.
  • Plantenwanden kunnen ook helpen isoleren en energie besparen in kleine ruimtes. Met een plantenwand kun je kantoren en formele kamers opfleuren.
  • De natuur profiteert ook van al dat groen, zoals bijen en insecten, CO2 reductie, en verse zuurstof, wat ongelooflijk verfrissend is.
  • Het fleurt een saaie muur of schutting op.
  • Ook kunnen verticale tuinen gebruikt worden om privacy te creëren tussen je huis en de tuin.
  • Tijdens regenseizoenen absorberen ze vocht, en tijdens extreme hitte absorberen ze warmte. Ook binnenshuis houden ze lang warmte vast.

Verticale tuin aanleggen

Je kunt verticale tuinen op verschillende manieren aanleggen. Voor elke methode is een andere aanpak nodig. Bedenk wat er allemaal bij een verticale tuin komt kijken en wat voor soort verticale tuin je wilt.

Wat voor soort verticale tuin?

Kies eerst het soort verticale tuin dat je wilt aanleggen. Wil je bijvoorbeeld een moestuin, een tuin in het volle zonlicht, of een tuin in de schaduw?

Verticale tuinen kunnen op veel verschillende manieren ontworpen worden. Zorg dat je bij je keuze begrijpt wat er komt kijken bij het plaatsen en verzorgen van je installatie.

Wat is de plaats van de verticale tuin?

Kies een plaats voor je verticale tuin. Natuurlijk moet je rekening houden met je wensen en de mogelijkheden om die te verwezenlijken. Het is essentieel te begrijpen dat deze voorziening heel wat gewicht heeft als je een groot cluster van dichte planten kiest. Je muur moet dit gewicht kunnen dragen.

Het zou helpen om na te gaan of je omheining het gewicht kan weerstaan. Heb je ook een betonnen muur? Ook de plaatsing is van cruciaal belang. Naast de plantenmuur, welke andere functies moet hij dienen? Wil je privacy creëren of van de natuur genieten en plezier maken?

Overweeg ook de plaatsing van je planten. Planten die veel zonlicht nodig hebben, moeten bijvoorbeeld geplaatst worden waar het meeste zonlicht is. Planten die veel water nodig hebben moeten onderaan geplaatst worden, en planten die met minder toe kunnen moeten bovenaan staan.

Welke planten ga je in je verticale tuin gebruiken?

Het is van essentieel belang dat je nadenkt over je wensen en de mogelijkheden om die te verwezenlijken. Verticale tuinen zijn niet geschikt voor alle planten. Varens doen het even goed als petunia’s. Door hun beweeglijkheid kunnen ze snel verticaal groeien.

Sukkels hebben niet noodzakelijk een grote beweeglijkheid, maar ze zijn ook geschikt. Er wordt water in opgeslagen. Ze zijn ideaal als je geen bewateringsinstallatie wilt hebben

Voedzame grond

De eerste stap is het gebruik van goede potgrond. Potgrond houdt immers vocht vast. De beste grond voor potten is potgrond, omdat die goed water opneemt. Dat is niet het geval met doorsnee tuinaarde.

Hoe ga je water geven?

Omdat de meeste verticale tuinsystemen met een bewateringssysteem geleverd worden, is het bewateren van je verticale tuin meestal eenvoudig. Het is echter mogelijk dat een verticaal tuinsysteem soms vaker bewaterd moet worden.

Daarom raden we het volgende aan:

Kies een verticale tuin met een plantenbak met een waterreservoir.

Je kunt een verticale tuin plantenbak met een waterreservoir gebruiken om niet te vaak water te geven. Daardoor neemt de plant voortdurend het vocht van de plantenbak op. Plantenzakken moet je meerdere keren per dag water geven als je geen plantenbak hebt. Zo niet, dan kan de grond in de plantenzak te snel uitdrogen.

Zorg ervoor dat overtollig water snel kan weglopen.

Overtollig water moet van je planten weglopen als ze van boven water krijgen. Je kunt vaak niet controleren hoeveel water er in je verticale tuin komt als het flink regent. Planten moeten dan overtollig water afvoeren. De wortels van je planten kunnen verstikken of rotten als dit niet gebeurt. Plantenbakken met drainagegaten zijn ideaal voor verticale tuinen.

Kies een automatisch irrigatiesysteem voor je verticale tuin.

Het kan zijn dat je je verticale tuin vaker water moet geven dan je planten uit de grond. Dit komt omdat een verticale tuin niet altijd toegang heeft tot regenwater of grondwater. Bovendien staan de planten vaak meer bloot aan zon en wind, waardoor water sneller verdampt. We raden een automatisch irrigatiesysteem aan om aan de behoefte aan meer professionele irrigatie te voldoen. Je kunt bijvoorbeeld een irrigatiesysteem op zonne-energie gebruiken. Je hebt geen kraan of stopcontact nodig om die te installeren.

Bereid de planten voor op een verticaal leven.

Voorbereiding is het halve werk, en dat geldt ook voor je plantjes. Laat je planten een paar weken voor je met je verticale tuin begint in voedselrijke grond groeien. Je geeft de wortels alle kans om zich te ontwikkelen als je dit in een relatief grote pot doet. De wortels van een plant zullen meer houvast hebben als ze een goede wortelstructuur hebben.

Verzamel materialen

Een ladder, een hek, tassen, plastic flessen, en hangende plantenzakken zijn goede mogelijkheden. Alles is mogelijk met een beetje creativiteit en handigheid. Burlap of vilt is het meest voorkomende en geschikte materiaal voor verticale tuinen. Planten wortelen in deze materialen en laten zuurstof en water door. Zorg dat je een schop en tuinhandschoenen bij de hand hebt.

Wat plant je in een verticale tuin?

Verticale tuinen lijken op gewone tuinen, maar sommige planten zijn meer geschikt dan andere. Aardbeienplanten, bijvoorbeeld, zullen in een verticale tuin toch hangen. Het belangrijkste is dat je beslist wat voor soort verticale tuin je wilt: een schaduwtuin, een moestuin, of een siertuin.

Verticale tuinen kun je het beste beplanten met:

  • Varens
  • Begonia’s
  • Hosta’s
  • Succulenten
  • Lippenstokplant
  • Luchtplanten
  • Klimmende klimop
  • Bromelia’s

Kruiden die het best geschikt zijn voor verticale tuinen zijn:

  • Basilicum
  • Zuring
  • Tijm
  • Munt
  • Lavendel
  • Rozemarijn

Verticaal tuinonderhoud

Na het aanleggen van een verticale tuin lijkt het tuinieren erg op horizontaal tuinieren. Ook hier zullen sommige planten niet gedijen, en je zult de samenstelling van planten van tijd tot tijd moeten veranderen. De verticale tuin kan er elk jaar anders uitzien, afhankelijk van de soort zaden en uitlopers die zich beginnen te verspreiden.

In het algemeen zijn verticale tuinen gemakkelijker te onderhouden dan gewone tuinen. Vanuit een fysiek standpunt is werken op ooghoogte toegankelijker dan bukken. Ook hoef je, omdat de planten in potten of zakken staan, minder tijd te besteden aan het bestrijden van plagen en ziekten.

  • Zorg dat je verticale tuin klaar is voor de winter. Planten die niet tegen vorst of kou kunnen moeten beschermd worden, of je moet sommige planten naar binnen halen.
  • Je moet altijd op het gewicht van de verticale tuin letten. Zorg ervoor dat hij niet te zwaar wordt.
  • Het is altijd een goed idee om te controleren op schimmel en andere problemen.
  • Zorg ervoor dat je je planten voldoende en vaak genoeg water geeft om te voorkomen dat ze uitdrogen.
  • Voed je planten regelmatig met kunstmest of voeding. Planten kunnen de voedingsstoffen in potgrond na een paar maanden uitputten. Je kunt je planten dan extra plantenvoeding geven. Door het aan je water toe te voegen, kun je dit bereiken.
  • Om ervoor te zorgen dat alle planten zonlicht krijgen en goed kunnen groeien, snoei of snoei je planten als ze te groot worden.
  • Zorg ervoor dat je irrigatiesysteem werkt. Zorg ervoor dat de muur erachter niet nat wordt om schimmel te voorkomen. Zorg dat het druppelsysteem goed werkt, en dat het water schoon is.

Op zoek naar meer inspiratie?

Als je op zoek bent naar meer inspiratie op het gebied van Tiny Houses, dan is dit boek een echte aanrader. Het boek bevat veel foto's van Nederlandse en Belgische tiny houses. Tiny house eigenaren zelf delen in het boek hun redenen waarom ze van tiny living houden.

Over de auteur

Koen Duindam

Koen is een jonge ondernemer die staat te popelen om zijn eigen tiny house te bouwen. Terwijl hij bezig is met zijn eigen tiny house avontuur deelt hij zijn ervaringen door het schrijven van blog artikelen.

Plaats een leuke reactie!