Een compost toilet is een vies idee…
Maar in de praktijk zijn ze wel heel efficiënt!
In dit artikel ga ik je precies uitleggen hoe ze werken en waarom ik er zo’n groot fan van ben.
Wat is een composttoilet?
Een andere naam voor composttoilet is droogtoilet. Hij wordt ook zo genoemd, omdat deze toiletten geen water verbruiken. En hij heeft de naam composttoilet, omdat je de ontlasting die erin komt kan composteren. Bij sommige varianten vindt het composteren plaats in het toilet zelf en bij andere varianten gebeurd dit op de composthoop waar je de inhoud van de wc in leeg gooit.
Meestal worden de urine en de ontlasting apart opgevangen, het voordeel hiervan is dat de geur daardoor velen malen minder is. Wanneer ontlasting namelijk in contact komt met de ammoniak die in urine zit, zorgt dit voor een niet zo aangename geur.
Er zijn wel composttoiletten waarbij alles in 1 bak wordt opgevangen. Deze toiletten staan vaak buiten in een apart hok, zodat je de geur niet in je huis krijgt. Bij dit soort composttoiletten is het ook nodig om na elk toiletbezoek zaagsel of houtsnippers in het toilet te gooien voor de vochtopname.
Composttoiletten gebruiken geen water, omdat de ontlasting direct in een grote opvangbak valt. Er gaat namelijk een klepje open wanneer je op de bril gaat zitten. Dit klepje zorgt er ook voor dat de stank wordt tegengehouden en je niet ziet wat er allemaal in de pot zit wanneer je weer opstaat.
Waarom een composttoilet?
Waarschijnlijk klinkt een composttoilet niet direct heel aantrekkelijk en schrikt het idee je zelfs af, maar er zitten vele voordelen aan een composttoilet.
- Je hebt geen riolering en wateraansluiting nodig.
Veel Tiny Houses zijn niet aangesloten op de riolering en ook een wateraansluiting is niet vanzelfsprekend. Grote kans dat je zelfs regenwater opvangt om te gebruiken. Het kostbare water dat je hebt wil je dus niet verspillen aan het doorspoelen van de wc. Een gewoon toilet verbruikt namelijk gemiddeld 5,7 liter water elke keer dat je hem doorspoeld. Door een composttoilet te gebruiken draag je dus niet meer aan bij de waterverspilling.
Minder waterverspilling is erg belangrijk aangezien er steeds meer periodes van droogte zijn en schoonwater steeds schaarser wordt. Maar ook bespaar je er geld mee, je hoeft met een composttoilet namelijk geen water af te nemen van het waterbedrijf.
- Ze zijn vrij van chemicaliën
Vroeger werden er vaak chemische toiletten gebruikt als alternatief van het gewone toilet. Het nadeel hiervan is dat je hierbij speciale vloeistoffen moet gebruiken om de ontlasting af te breken. Wat je dan overhoudt is een vloeibare derrie in de wc. Deze derrie kan je vervolgens alleen maar op speciale afvalpunten bij campings dumpen. Veel mensen spoelden de derrie vaak door het gewone toilet heen, maar dit mag officieel niet en is ook nog eens slecht voor het milieu.
Bij een composttoilet heb je die speciale vloeistoffen helemaal niet nodig. Hij werkt 100% biologisch, je zou de inhoud zo op elke composthoop kunnen gooien (met toestemming natuurlijk van de eigenaar). Het legen is ook makkelijk, aangezien je de inhoud zo kan weggooien in de biologisch afbreekbare zak waar het in zit.
- Je hoeft geen (kunst) mest meer te kopen.
Je had er vast nog niet bij stilgestaan, maar je eigen urine en ontlasting bevatten alle meststoffen, waarmee je bomen en struiken goed mee kan laten groeien.
Het is wel belangrijk dat je de urine goed verdunt voordat je het gebruikt. De verhouding zou 8 delen water en 1 deel urine moeten zijn. Vervolgens kan je de urine gebruiken om planten, bomen en gewassen te besproeien. Urine werkt zo goed als meststof dat één persoon met al zijn urine van 1 jaar, 250 kilo aan graan of rijst zou kunnen verbouwen. Urine bevat namelijk onder andere stikstof, kalium en fosfor.
Wees wel voorzichtig met urine gebruiken als meststof, vooral als gasten je toilet ook gebruiken. Wanneer er namelijk medicatie wordt gebruikt is het sterk af te raden om de urine te gebruiken, als je dit over eetbare gewassen wilt sproeien.
De ontlasting valt in een grote opvangbak, wanneer deze vol is kan je hem makkelijk legen op de composthoop. Na een korte periode is alles goed genoeg gecomposteerd op de composthoop, om te gebruiken op een siertuin. Maar wanneer je het wilt gebruiken voor eetbare gewassen, word het aangeraden om de compost minimaal 1,5 jaar te laten liggen. Het Centrum voor Alternatieve Technologie in Wales raad aan om de compost niet voor bladgroenten te gebruiken. Wel kan je het gebruiken voor fruitbomen en fruitstruiken.
Het is af te raden om het compost te gebruiken voor eetbare gewassen wanneer er medicijnresten in kunnen zitten. Je zou het wel kunnen gebruiken voor in een siertuin.
Je hoeft trouwens ook niet bang te zijn dat je binnen een mum van tijd een supergrote composthoop in je tuin hebt liggen. Tijdens het composteren kan een composthoop namelijk wel 90% van zijn volume verliezen. Wat je eraan overhoudt is een aarde achtige substantie.
Ook hoef je niet bang te zijn voor alle bacteriën en schimmels. In de composthoop wordt dit in de loop van de tijd allemaal gedood. Binnen zo’n 3 maanden zijn 95% van de bacteriën en schimmels al uitgestorven. De laatste 5% zal in het jaar of de 2 jaren daarna uitsterven.
Hoe werkt een composttoilet?
In een composttoilet zitten 2 opvangbakjes. Aan de voorkant van het toilet zit een bakje waar je in plast en daarachter een bak voor de ontlasting. Wanneer je op het toilet gaat zitten gaan er een klepje open, zodat je ontlasting direct in de grote opvangbak kan vallen.
Wanneer een composttoilet in huis wordt gebruikt, dan wordt de urine vaak gekoppeld aan de afvoer van de wasbak. Maar wat je ook kan doen, is de urine naar buiten laten lopen met een leiding en het opvangen in een tank. Je kan het in bijvoorbeeld een ejectortank opvangen, deze verdunnen de urine alvast voor je met 8 delen water en 1 deel urine.
De ontlasting valt in een grote opvangbak, waar een biologisch afbreekbare compostzak in zit. Wanneer de bak vol zit kan je de bak er dus makkelijk uit halen en de zak op de composthoop gooien. Hoe vaak je de bak moet legen, hangt af van de grote van de bak en hoeveel mensen er gebruik van maken. Zo doe je met de meest gangbare toiletten zo’n 4 weken als je er met z’n 2en gebruik van maakt.
Een composttoilet stinkt niet, doordat de urine en ontlasting los van elkaar worden opgevangen. In de meeste moderne composttoiletten zit ook een ventilator in het toilet ingebouwd. Dit zijn zuinige ventilatoren die weinig stroom verbruiken (3W). Door de ventilator wordt er continue lucht uit het toilet naar buiten geblazen. Hierdoor droogt de ontlasting sneller en is de geur minimaal. Net zoals je een oude hondendrol op straat niet ruikt, maar een verse wel. Zo is dat ook bij een composttoilet, wanneer het uitdroogt wordt de geur minder.
Verschillende soorten composttoiletten
In de bovenstaande tekst staat uitgelegd hoe de meeste composttoiletten werken. Maar er zijn veel verschillende composttoiletten op de markt te vinden met elk zijn speciale eigenschappen.
Zo hebben sommigen zelfs een warmte plaat op de bodem die ervoor zorgt dat de ontlasting nog sneller droogt.
Voor het door elkaar mengen van de ontlasting heb je toiletten die dit automatisch doen door middel van een stroom installatie. En er zijn toiletten waarbij je dit zelf met de hand doet door de opvangbak om te draaien. Maar er zijn ook toiletten waarbij geen van beide het geval is en alles op een grote bult valt.
Er bestaat ook een toilet die alle urine en ontlasting in aparte zakjes opvangt en deze dicht sealt na elk gebruik. Maar dit toilet is daarmee dus niet een echt composttoilet. Hij is wel ideaal wanneer je veel onderweg bent met je Tiny House.
Conclusie
Door een composttoilet te gebruiken bespaar je een hoop water. En je hoeft je niet bezig te houden met een aansluiting op de riolering. Ideaal dus wanneer je je Tiny House geregeld verplaatst of überhaupt niet de mogelijkheid hebt tot een riolering en leidingwater. Daarbij maak je er ook nog eens je eigen compost mee! Een composttoilet is dus een hele milieuvriendelijke keuze wanneer je opzoek gaat naar een toilet voor jouw Tiny House. Hoe werkt een composttoilet
Het principe van het composttoilet is zeer eenvoudig. De uitwerpselen worden opgevangen in dichte containers. De vaste stof wordt gescheiden van de vloeistof. De vaste stoffen zijn bedekt met wat beddingmateriaal (bijv. schorssnippers).De scheiding voorkomt geuren, die tijdens het mengen chemische processen zouden veroorzaken. Ondersteund door het beddingmateriaal wordt een snelle droging van de vaste stoffen bereikt en worden betere voorwaarden voor de compostering ervan gecreëerd.
De verzamelde uitwerpselen, goed gecomposteerd, kunnen dan gebruikt worden om bomen en struiken te bemesten. Als alternatief kan het afval ook worden afgevoerd in luchtdichte containers. (bijv. de rioolwaterzuiveringsinstallatie van Leipzig Rosental of de urine in een spoeltoilet)
Het composttoilet in de praktijk
Het gebruik van een composttoilet is niet zo fundamenteel anders dan andere toilettypes. U went snel aan het gebruik van de urinescheider en in plaats van op de “spoel”-knop te drukken, wordt er wat beddingmateriaal aan de opvangbak toegevoegd. Toiletpapier kan ook aan de emmer worden toegevoegd.
Natuurlijk is er ook het regelmatig legen van de containers.
Urine scheiding
De kern van mijn composteertoiletten is urinescheiding. Het is gemaakt van volledig recyclebaar polypropyleen plastic. Door het scheiden van de urine wordt de belangrijkste oorzaak van geuroverlast (rottingsprocessen) vermeden. Ook is het gemakkelijker om het afval op te slaan, te composteren of af te voeren.
Urine scheiding is een trechtervormig element in het voorste deel van de toiletpot. De urine wordt afgevoerd en opgevangen in een extra opvangbeker vanwege de menselijke anatomie. Als er iets misgaat, wordt het opgevangen in de container met vaste stoffen, wat niet slecht is voor kleine hoeveelheden.
De urinescheiding kan worden gereinigd met water en een scheutje azijnessence of citroenzuur.
Leegmaken
De scheiding van vast en vloeibaar materiaal vermindert de onderhoudsinspanning in vergelijking met systemen met slechts één container (chemische toiletten, eenvoudige emmer- of zaktoiletten).
De meest voorkomende is waarschijnlijk het legen van de bus (ca. 1,5 l urine per persoon en dag). Het beste zijn meerdere 20l-30l bussen, waarin de urine buiten wordt opgeslagen.
Als de urine niet wordt gebruikt voor de bevruchting zelf, kan deze één of twee keer per jaar worden geleegd. (Afvalwateropvangplaats, spoeltoilet)
De vaste stoffen kunnen ook tijdelijk worden opgeslagen in de luchtdichte containers.
Recycling/Composting/Verwijdering
Urine
- Optie 1: Verdund met water kan de urine goed gebruikt worden als meststof. De verhouding tussen urine en water ligt tussen 1:5 en 1:10. De maximale aanbevolen jaarlijkse hoeveelheid is echter 1 liter per vierkante meter (anders overbemesting).
- Optie 2: Het composteren van de urine samen met absorberend houtachtig materiaal zoals zaagsel, bladeren, stro, hooi, gehakseld materiaal, strokorrels, plantaardige houtskool en dergelijke. Als u zoiets niet heeft, vindt u in de handel ook goede absorberende mengproducten als “paardenstallen”. Dit beddengoed is ontworpen om grote hoeveelheden urine te absorberen, geuren te binden en een goede compostering mogelijk te maken, en is ook verkrijgbaar in grotere hoeveelheden tegen lage kosten.
- Optie 3: Bewaar de urine in bussen van 20 – 30 liter buiten en verzamel de urine voor verwijdering (opvangplaats voor afvalwater, spoeltoilet).
De vaste stoffen
Ze moeten gedurende ten minste één jaar professioneel worden gecomposteerd, gescheiden van normale tuincompost. De compost moet worden afgedekt om te voorkomen dat deze door regenwater wordt uitgespoeld.
De beste manier om dit te doen is door gebruik te maken van thermische composters of oude regenvaten zonder bodem en met ventilatiegaten.
Een stabiele en duurzame thermische composteerder vindt u in mijn aanbod: Komposter Komp450.
De afgewerkte humus kan dan gebruikt worden voor het bemesten van siergebieden, bloemen, bomen en struiken.Ook moet worden opgemerkt dat het volume sterk wordt verminderd door compostering. De jaarlijkse hoeveelheden blijven dus beheersbaar.
Het composttoilet is ontworpen voor gazebo’s en weekendhuizen – kies dus een geschikte, overdekte en weerbestendige locatie. De vaste stofbak van het composttoilet “Im-Kubus” wordt aan de zijkant geleegd. Daarom heeft u minimaal een ruimtebreedte van 90 cm nodig.
De urinebus
De urinebus kan het beste buitenshuis worden geplaatst (als de urinebus lange tijd wordt bewaard, ontstaan er geuren in de bus). Draai de busverbinding niet volledig vast, zodat de lucht bij het toevoegen van vloeistof naar buiten kan ontsnappen.
Omdat de urine naar beneden stroomt, moet er een uitsparing voor de houder worden gegraven, zodat de bovenrand van de houder iets boven het maaiveld sluit.
Als dit structureel niet mogelijk is, kunt u het composttoilet ook licht verhoogd op een platform installeren (ca. L 80cm x B 50cm x B 50cm x H 20cm). Als optie wordt ook een vlakke bus van 22 l geleverd, die dan buitenshuis geplaatst kan worden.
Binnenbus
Als je niet de mogelijkheid hebt om de slang door de muur te leiden, of als je niet genoeg ruimte buiten hebt, kun je de bus direct naast of achter het platform plaatsen. Let wel op: In de zomer zal de urine binnen ongeveer 5 dagen ernstige geuren ontwikkelen, die uit de bus zullen ontsnappen wanneer er meer urine wordt toegevoegd (bij het naar het toilet gaan). Als de bus buiten is, verdampt de geur snel en wordt deze niet opgemerkt. Als de bus echter in de kamer staat, kan dit als storend worden ervaren. Er kunnen verschillende maatregelen worden genomen om de situatie te verhelpen:
- – Regelmatig en minstens één keer per week legen (bijv. in verzamelbussen die buiten staan of bij het composteren van de urine samen met het houtachtige materiaal op de compost, zie paragraaf Compostering).
- – Ventilatie van het toiletlichaam via uitlaatpijp (min. 75mm), in het beste geval recht omhoog door het dak. Indien nodig, ondersteuning door middel van een aan te sluiten windventilator of door elektrische geforceerde ventilatie, zie hieronder.
De urinebus wordt dan door de urinebuis gelucht.
Optionele afvoerlucht
Om de bovengenoemde droging van de vaste stoffen te versnellen en het volume te verminderen door uitdroging en besparing van beddingmateriaal, alsmede om eventuele geuren in slecht geventileerde ruimtes of door langere opslag van de urine te verwijderen, kan een afvoerlucht worden geïnstalleerd.
Hiervoor wordt een aansluiting voor in de handel verkrijgbare (doe-het-zelf) buizen naar behoefte voorzien, die in de oorspronkelijke toestand met een afneembare afdekking zijn afgesloten. Instructies voor een correcte installatie vindt u in de bijlage.
Voor absolute reukloosheid, zelfs als je naar het toilet gaat, bied ik ook geschikte elektrische ventilatoren met een zeer laag stroomverbruik.
Hoi Koen,
Weet je toevallig waar een urine scheiding te koop is in Nederland? Ik kan het niet vinden op internet namelijk.
Groetjes, Daan
Hallo Koen,
Een fijn artikel qua inhoud, doch bevat véél ‘dt’ fouten, misschien eerst eens laten nalezen voor publiceren
Hoi Daan en Fredt,
Ik vind het een heel fijn artikel met goede tips!
Dankjewel.
Hoi Daan
Ik heb bij n 5lt jerrycan de bovenkant eraf gezaagd en onderste boven in de resterende jerrycan geplaatst. Functioneerde goed
Gr jane